Bốn bí quyết trường thọ dưới góc nhìn khoa học

Lão hóa là một không thể tránh được một quá trình nhưng sống lão tươi vui là một sự lựa chọn có ý thức (Alexis Abramson. Nhà lão học)

Con người không chỉ muốn sống lâu hơn, mà còn muốn sống lành mạnh, vui vẻ và nhiều hơn nữa là tài chính cũng an toàn hơn. Mặc dù không có loại thuốc mầu nhiệm nào để đảm bảo cuộc sống thọ như mơ ước nhưng có một số chìa khóa trường khóa trường thọ đã được nhiều tác giả, tổ chức y tế thậm chí cá nhân đề xuất quá nhiều làm chúng ta bối rối. Bài viết sau đây giới thiệu 4 chìa khóa sống thọ theo góc nhìn khoa học của phương Tây giúp chúng ta tham khảo thêm.

Năm 1970, tuổi thọ trung bình ở Hoa Kỳ là 71 năm, năm 2014 là 79 năm; và dự báo đến năm 2050, tuổi thọ trung bình sẽ là 84 năm với hơn một triệu người trăm tuổi. Stamatis Moraitis, người Hy Lạp, cựu chiến binh của Chiến tranh Thế giới II, được chẩn đoán ung thư phổi năm 1960 khi sống ở Hoa kỳ. Ông quyết định từ bỏ hóa trị, và thay vào đó trở về nơi sinh của ông, Ikaria, hòn đảo được mệnh danh “Người quên chết”. Moraitis từ bỏ chế độ ăn uống phương Tây của mình và duy trì lối sống văn hóa đảo truyền thống. Bác sĩ nói Moraitis chỉ có 9 tháng để sống, nhưng sau ông vẫn sống tiếp 45 năm sau. Ông tuyên bố rằng ông thậm chí còn sống lâu hơn các bác sĩ Hoa Kỳ của ông. Moraitis không phải là người duy nhất khi khảo sát tuổi thọ của dân trên đảo Ikaria. Trong thực tế, các nhà nghiên cứu Đại họcAthens kết luận rằng những người trên Ikaria thọ được trên tuổi 90. Nền văn hóa truyền thống với một di sản dân tộc mạnh mẽ Ikaria kết hợp sự đơn giản của cuộc sống, các chế độ ăn uống nên Ikaria là bí quyết tuổi thọ. Lối sống Ikaria từ đó được nhiều nhà khoa học tập trung khám phá như tìm “chén thánh” của tuổi thọ.

Mở khóa cửa trường thọ

Để cố gắng để hiểu rõ thêm về chìa khóa kéo dài tuổi thọ, một cuộc khảo sát được tiến hành bởi Pollara thay mặt Viện Nghiên cứu BMO Wealth phân tích các quan điểm dựa trên nhiều các khía cạnh của tuổi thọ. Cuộc khảo sát tiến hành trên diện rộng đã được tập trung xung quanh bốn khía cạnh của cuộc sống mà nhiều các chuyên gia trong lĩnh vực của sự lão hóa cho là những chìa khóa để mở ra các bí ẩn kéo dài tuổi thọ.

Bốn bí quyết trường thọ

Chìa khóa 1: Cơ thể

Bình thường liên quan đến lão hóa một quá trình sinh lý đang diễn ra chuyển đổi. Khi cơ thể bạn và tâm trí phát triển và thích nghi, nó rất hữu ích để đánh giá và xác định những gì thay đổi trong chế độ ăn uống, luyện tập của bạn. Chế độ và lối sống nói chung là cần thiết để thúc đẩy tuổi thọ lành mạnh.

Chìa khóa chủ này sẽ mở mọi cánh cửa khác. Sức khỏe tốt là một trong những cơ bản yếu tố cần thiết để đạt được sống thọ; không có nó, mọi thứ khác cũng giảm sút đi. Bây giờ là thời gian để bắt đầu thay đổi cần thiết nhằm tối đa hóa tình trạng sức khỏe của bạn hiện tại và tương lai. Nghiên cứu được tiến hành bởi Tiến sĩ Dean Ornish và nhóm của ông tại Đại học California,San Francisco đã kết luận rằng sau chương trình ” ăn uống khỏe mạnh, tập thể dục và giảm căng thẳng không chỉ có thể đảo ngược một số bệnh mà có thể làm chậm quá trình lão hóa ở mức di truyền.

Trong thực tế, nguy cơ tuổi thọ chịu ảnh hưởng rất lớn sự lựa chọn lối sống cá nhân của bạn. Các khía cạnh của sức khỏe cơ thể tốt bao gồm:

• Giấc ngủ đầy đủ (7-8 giờ mỗi đêm, và ngủ trưa khi cần thiết).

• Kéo dài thường xuyên và thở sâu để giữ cho các xương khớp của bạn linh hoạt và cơ thể của bạn được cung cấp đầy đủ oxy.

• Hoạt động thể chất bao gồm cả cao và thấp ít nhất 3 lần một tuần.

• Uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày.

• Xử dụng nhiều rau quả, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt trong chế độ ăn kiêng hàng ngày.

• Loại bỏ hoặc giảm số lượng chất béo không lành mạnh, đường và xử lý chất bảo quản trong chế độ ăn uống.

• Tiêu thụ một vừa phải lượng rượu (Ví dụ, chỉ cần một ly màu đỏ rượu với bữa ăn tối).

Chìa khóa thứ 2: Tâm trí

Chìa khóa cơ bản cuộc sống của bạn tốt nhất phụ thuộc một bộ não khỏe mạnh.

Kết quả khảo sát cho thấy việc mất khả năng nhận thức là mối quan tâm lớn nhất về cuộc sống sau 100 tuổi. Bộ não, giống như các cơ bắp của cơ thể, đòi hỏi phải thường xuyên tập thể dục để giữ cho tâm trí sắc bén. Người lớn tuổi nên tăng cường thử thách bằng cách thích ứng với đời sống công nghệ và hoạt động, kết hợp đó thách thức các quá trình tư duy, bao gồm lướt web, trực tuyến chơi game, và sử dụng sách điện tử đọc… Không nghi ngờ khi tất cả các hoạt động tư duy đó sẽ làm sắc nét kỹ năng nhận thức của bạn – chìa khóa có sức khỏe tâm thần tối ưu.

Khám phá mới đây cho thấy cách tốt nhất để cải thiện sức mạnh bộ não là kết hợp bốn lối sống cơ bản thay đổi tâm trí:

• Đào tạo nhận thức: bộ nhớ, lý luận, và tốc độ tạo một sự kết hợp chiến thắng cho nhận thức.

• Tập thể dục aerobic: người tập thể dục mức độ vừa phải đến mạnh chỉ cần 1 lần một tuần cũng đủ để duy trì tốt 30% nhận thức của họ so với những người làm không thực hiện.

• Không hút thuốc: người không hút thuốc gần như tâm trí sắc sảo gấp đôi khi ở tuổi già hơn những người người hút thuốc.

• Duy trì các mạng xã hội: những người làm việc, tình nguyện sẽ duy trì 24 % chức năng nhận thức trong thời gian cuối cuộc đời.

Chìa khóa thứ 3: Xã hội

Đây là chìa khóa để tận hưởng cuộc sống. Sự phổ biến cá nhân còn gọi là tính xã hội sẽ đốt cháy niềm đam mê ở người cao niên; khi đó sở thích mới, những câu chuyện viết về cuộc sống của bạn, phát sinh công việc mới, thích du lịch thường phát triển không giới hạn trong ước mơ của bạn sau khi hoàn thành công việc gia đình và nghỉ hưu. Dành nhiều thời gian cho sở thích trên và bắt đầu công việc bán thời gian có thể là sự thể hiện một hoạt động mới rất hấp dẫn được nhiều người chọn lựa với một kết quả tích cực.

Viện Vấn đề kinh tế ở Anh gần đây xác định được một loạt các tác động tiêu cực đáng kể lên sức khoẻ sau khi nghỉ hưu như sự gia tăng trầm cảm và suy giảm sức khỏe. Ngược lại một số kết quả đáng khích lệ giữa việc tiếp tục làm việc và tuổi thọ được minh họa ở Chianti Ý, thành phố Florence và Siena. Trong vùng rượu vang nổi tiếng này,vườn nho gia đình sở hữu là thường được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Những người sống thọ ở vùng này cho họ tham gia làm việc liên tục hàng ngày vừa là trách nhiệm vừa giúp họ sống khỏe mạnh.

Nếu bạn muốn thúc đẩy mức độ tương tác với xã hội, bổ sung thu nhập của bạn, hoặc để lấp đầy thời gian của bạn, bạn nên xem xét việc tham gia các công việc bán thời gian sau nghỉ hưu. Chỉ cần trò chuyện với một người bạn thân hoặc thành viên gia đình có thể giúp sự hiểu biết, thậm chí lòng từ bi được đánh thức. John Cacioppo, một trường đại học Chicago, nhà tâm lý học xã hội và thần kinh học nghiên cứu tác dụng sinh học của sự cô lập xã hội, đã phát hiện cô lập với xã hội có thể làm gia tăng mạnh mẽ sự căng thẳng, xơ cứng động mạch và phản ứng viêm của cơ thể. Cacioppo và nhóm nghiên cứu của ôngcũng phát hiện ra rằng cô lập xã hội có thể làm giảm chức năng điều hành của trí não, học tập và bộ nhớ.

Chìa khóa thứ 4: Tài chính

Chìa khóa thành công này là một thành phần quan trọng của tuổi thọ khi bạn có cảm giác an toàn tài chính, sự tự chủ độc lập trong cuộc sống khi về già. Đa số người Mỹ được khảo sát, an ninh tài chính có tầm quan trọng với độ tuổi. Tuy nhiên, các kết quả khảo sát cho thấy rằng những người có mức thu nhập cao lại quá quan tâm vấn đề tài chính sau khi nghỉ hưu! Ngoài ra điều thú vị, vấn đề an ninh tài chính tuổi già lại được quan tâm hơn ở phụ nữ (27%) so với nam giới (19%), phải chăng vì phụ nữ có xu hướng sống lâu hơn nam giới?

Kết luận: Bí quyết trường thọ bao gồm chìa khóa: cơ thể, tâm trí, xã hội và tài chính. Điều quan trọng là bạn đưa ra một chiến lược mà sẽ giúp bạn tiếp tục lưu ý về tất cả các khía cạnh của sức khỏe, sự khỏe mạnh về tâm trí của bạn, cuộc sống cá nhân-xã hội và tài chính tuổi già. Bằng cách chọn lựa phát huy bốn thành phần đó, bạn có thể mở khóa kéo dài tuổi thọ để đạt được một cuộc sống lâu dài và bổ ích./.

GS.TS. Huỳnh Văn Minh