Hoạt động tư vấn phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế

Hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội và các hội thành viên có bước tiến tích cực

Hiện tại, Liên hiệp hội Thừa Thiên Huế có 47 hội thành viên; 9 Trung tâm, 2 Câu lạc bộ và một nhóm đánh giá tác động môi trường trực thuộc với khoảng 30.000 hội viên. Liên hiệp hội đã tập hợp được các nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) chuyên sâu để nghiên cứu, đóng góp ý kiến đánh giá, tư vấn, phản biện và giám định xã hội về những chủ trương, chính sách, đề án, dự án phát triển kinh tế – xã hội và công trình trọng điểm của tỉnh.

Hoạt động Tư vấn, phản biện và giám định xã hội (TV, PB & GĐXH) đã được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Liên hiệp hội. Điều này đã được xác định rõ trong các văn kiện của Đảng và các Chỉ thị, Quyết định của Chính phủ và UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, như Quyết định số14/2014/QĐ-TTg ngày 14/02/2014 của Thủ tướng Chính phủ về hoạt động tư vấn phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa hoc và Kỹ thuật Việt Nam; Quyết định số 2679/QĐ-UBND ngày 18/11/2015 của UBND tỉnh thừa Thiên Huế quy định về hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội Thừa Thiên Huế cũng như được quy định trong Điều lệ của Liên hiệp hội Việt Nam và Liên hiệp hội Thừa Thiên Huế … Thời gian qua, hoạt động TV, PB& GĐXH được Liên hiệp hội chú trọng, đã cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn giúp tỉnh có cơ sở định hướng, đề ra chiến lược phát triển kinh tế – xã hội phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Ngoài việc tham mưu để UBND tỉnh ban hành các chủ trương, chính sách, tập hợp chuyên gia, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng TV, PB & GĐXH, Liên hiệp hội luôn sẵn sàng tham gia hoạt động TV, PB & GĐXH để hiến kế cho các vấn đề quan trọng của tỉnh.

Hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội và các hội thành viên có bước tiến tích cực. Trong vài năm trở lại đây, Liên hiệp hội Thừa Thiên Huế đã tổ chức phản biện nhiều đồ án quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn tỉnh và tham gia hội đồng thẩm định hàng chục đề tài, dự án khoa học, hàng trăm báo cáo đánh giá tác động môi trường và Báo cáo Kết quả thăm dò địa chất, khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Các báo cáo phản biện và thẩm định của Liên hiệp hội đã được các cơ quan chủ quản và chủ đề án, dự án đánh giá cao. Ngoài ra, hoạt động tư vấn, phản biện chuyên ngành của hội thành viên đã phát huy vai trò, cụ thể như: Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị, Hội Khoa học Lịch sử, Hội Đông y, Hội Luật gia … đã tham gia tư vấn và thẩm định nhiều đề án, dự án như: Quy hoạch, bảo tồn phát huy giá trị tổng thể Văn Thánh, Võ Thánh; dự án tu bổ hệ thống kinh thành Huế; Kế hoạch xây dựng Thừa Thiên Huế xứng tầm là trung tâm văn hóa, du lịch đặc sắc …

Trong thời gian qua, Liên hiệp hội đã tiến hành tư vấn, phản biện có chất lượng, được các cơ quan liên quan đánh giá cao các đồ án quy hoạch của tỉnh, đó là: “Quy hoạch điều chỉnh xây dựng vùng tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030 định hướng đến năm 2050”, “Quy hoạch cát, sỏi xây dựng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2020 định hướng đến năm 2030”, “Quy hoạch chi tiết khu du lịch dịch vụ cao cấp Cồn Hến” và “Quy hoạch phát triển trạm thu phát sóng thông tin di động tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2020”. Năm 2016, Liên hiệp hội đã được UBND tỉnh giao làm nhiệm vụ tư vấn, phản biện độc lập Dự án Quy hoạch chi tiết hai bờ sông Hương tỉnh Thừa Thiên Huế và tham gia phản biện các Đề tài, dự án như: Quy hoạch ngành khoa học và công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030; Quy hoạch tổng thể phát triển vật liệu xây dựng của tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2020 định hướng đến 2030.

Tuy nhiên, qua thực tiễn thực hiện, để phát huy hiệu quả hoạt động Tư vấn, phản biện và Giám định xã hội của Liên hiệp hội thì xã hội cần có nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của công tác TV, PB & GĐXH, có cơ chế chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động TV, PB & GĐXH, con người và tổ chức thực hiện. Yếu tố con người và tổ chức thực hiện là nhân tố quan trọng quyết định việc thể hiện năng lực và nâng cao hiệu quả hoạt động TV, PB & GĐXH của Liên hiệp hội. Xác định được điều này, trong thời gian qua, Liên hiệp hội đã thường xuyên thực hiện một số giải pháp, biện pháp để nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động Tư vấn, Phản biện và Giám định xã hội:

Tăng cường công tác tuyên truyền về tầm quan trọng của công tác TV, PB & GĐXH cho đội ngũ trí thức, các ban ngành, đơn vị thẩm quyền địa phương và xã hội; thúc đẩy việc thể chế hóa các cơ sở pháp lý về TV, PB & GĐXH của Đảng, nhà nước để tạo ra cơ chế, chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi và động lực thúc đẩy phát huy hiệu quả việc khai thác tiềm năng trí tuệ của đội ngũ trí thức tham gia xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội.

Nâng cao tính chủ động của Liên hiệp hội và đội ngũ trí thức trong việc đề xuất các nhiệm vụ TV, PB & GĐXH đối với các vấn đề về đường lối, chủ trương, chính sách quan trọng; chương trình, dự án lớn về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo; chính sách xây dựng đội ngũ trí thức trên địa bàn tỉnh; Đẩy mạnh công tác tư tưởng và tập hợp, đoàn kết đội ngũ trí thức, nâng cao năng lực thực hiện các nhiệm vụ TV, PB & GĐXH; tạo mối liêt kết, phối hợp chặt chẽ giữa Liên hiệp hội với các sở, ban ngành, đơn vị địa phương để đẩy mạnh hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội và đội ngũ trí thức.

Để hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội có hiệu quả, bảo đảm sự tin cậy của xã hội, bên cạnh việc nâng cao nhận thức, tăng cường xây dựng và hoàn thiện về cơ sở pháp lý cho việc tổ chức và thực hiện hoạt động này.., Liên hiệp hội đã tiến hành tổ chức biện soạn và phổ biến các tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ TV, PB & GĐXH, cụ thể là đã xây dựng sổ tay tư vấn, phản biện và giám định xã hội, tổ chức thường xuyên các khóa tập huấn nghiệp vụ nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm về công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội và các hội thành viên để ngày càng trở nên chuyên nghiệp, hiệu quả thiết thực hơn; xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên gia khoa học và công nghệ Liên hiệp hội nhằm tập hợp rộng rãi, huy động trí tuệ đội ngũ trí thức xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội và thực hiện nhiệm vụ TV, PB & GĐXH và giới thiệu chuyên gia khi các địa phương và các tổ chức cần.

Để tiếp tục phát huy tiềm năng của đội ngũ trí thức khoa học và cộng nghệ phục vụ phát triển kinh tế – xã hội tỉnh nhà, Liên hiệp hội Thừa Thiên Huế cần phối hợp chặc chẽ với Ủy ban MTTQVN tỉnh chủ động đề xuất tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND những vấn đề quan trọng về chủ trương chính sách, trước hết là những vấn đề liên quan đến KH&CN, giáo dục và đào tạo, chính sách đối với trí thức; phối hợp triển khai sâu rộng Quyết định số 217-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Bộ chính trị về việc ban hành Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị – xã hội.

Nhìn chung, hoạt động TV, PB & GĐXH của đội ngũ trí thức KH&CN Liên hiệp hội Thừa Thiên Huế trong thời gian qua đã từng bước khẳng định vai trò, vị trí của mình, đã tập hợp các chuyên gia đóng góp được nhiều ý kiến tư vấn cho tỉnh trên nhiều lĩnh vực. Sở dĩ đạt được một số kết quả trên là do có cơ sở pháp lý của hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội, xây dựng tổ chức Liên hiệp hội ngày càng hoàn thiện và vững mạnh cũng như nhận thức của xã hội đối với công tác Tư vấn, phản biện và giám định xã hội và sự cố gắng nổ lực của Liên hiệp hội Thừa Thiên Huế.

TS. Bùi Thắng, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội

Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế