Chỉ mất 2 triệu đồng đầu tư trang thiết bị, mỗi hộ dân ở Phú Lộc đã có thể sử dụng nguồn nước sạch thay vì phải sử dụng nguồn nước ngầm nhiễm phèn. Đó là hiệu quả của Dự án Xây dựng mô hình thí điểm xử lý nước ngầm nhiễm phèn và hệ thống cấp nước sinh hoạt quy mô hộ gia đình tại một số vùng chưa có nước máy thuộc huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế (Dự án).
Do điều kiện địa hình chia cắt nên đường ống nước máy vẫn chưa thể về với người dân ở vùng sâu, vùng xa của huyện Phú Lộc. Ở một số xã như Lộc Thủy, Lộc Tiến, Lộc Vĩnh¦, chỉ có 50-55% hộ sử dụng nước sạch, số còn lại phải dùng nước giếng đào và gần đây là nguồn nước ngầm dưới đất từ các giếng khoan. Tuy nhiên, phần lớn chất lượng nước không đảm bảo vệ sinh do bị nhiễm phèn, nhiễm sắt,¦Do vậy, việc thực hiện dự án là rất cần thiết.
Có thể tóm tắt quy trình kỹ thuật của hệ thống như sau: nước từ giếng ngầm (hoặc giếng khơi) được bơm lên bể, được bổ sung ôxy không khí đề ôxy hóa một phần sắt có mặt trong nước. Nước sẽ được dẫn qua bộ phận để nước phun thành tia (hoặc tạo mưa rơi) vào thùng nhằm loại bỏ khí CO2, nâng cao độ pH, đồng thời là quá trình lấy ôxy từ không khí để ôxy hóa các nguyên tố kim loại có mặt trong nước (chủ yếu là sắt). Tại đây, trong quá trình nước đi vào thùng chứa, các khí có mùi hôi sẽ thoát ra. Để quá trình ôxy hóa diễn ra hoàn toàn, một thiết bị sục khí ôxy không khí để chuyển hóa toàn bộ sắt thành kết tủa, các tạp chất sẽ bị kết tủa kéo theo và lắng tụ xuống đáy bình. Sau đó, nước tự động đi qua hệ thống lọc ngược, lọc sơ và hệ thống lọc tinh để trở thành nước sạch.
Với công nghệ đơn giản, hệ thống dễ làm, dễ sử dụng, giá thành hạ, mô hình xử lý nước ngầm nhiễm phèn và hệ thống cấp nước sinh hoạt quy mô hộ gia đình rất phù hợp với các hộ dân nghèo và đem lại hiệu quả kinh tế khá lớn. Theo tính toán, sử dụng hệ thống xử lý nước ngầm nhiễm phèn và cấp nước tự động quy mô hộ gia đình tiết kiệm được 70-75% chi phí so với việc dùng nước máy.
Phấn khởi và vui mừng, đó là tâm lý chung của các hộ dân được dự án triển khai lắp đặt hệ thống xử lý nước ngầm. Bà Lê Thị Mến, một trong chín hộ dân tham gia dự án nói: Chừ có nước trong, nước sạch để dùng thoải mái, gia đình tui vui lắm. Trước nước đục ngầu, mình có lọc nhưng cũng không ăn thua, chất lượng nước lại không đảm bảo,¦. Giám đốc Trần Tuấn cho biết: Kết quả phân tích mẫu nước ngầm chưa qua xử lý và đã được xử lý theo mô hình của dự án tại 3 xã Lộc Thủy, Lộc Tiến và Lộc Vĩnh cho thấy, các chỉ tiêu chất lượng nước, đặc biệt là hàm lượng sắt tổng số (Fe), sau khi qua hệ thống xử lý đều đạt yêu cầu chất lượng so với tiêu chuẩn TCVN 5502:2003.
Cùng với hiệu quả kinh tế, kỹ thuật, dự án còn đem lại hiệu quả xã hội thiết thực bởi nhờ đó, người dân ở những vùng sâu, vùng xa không còn phải sử nước ngầm nhiễm phèn trong ăn uống sinh hoạt nữa, từ đó, giảm bệnh tật, đặc biệt là các bệnh liên quan đến đường ruột.
Sắp tới, Trung tâm sẽ tiếp tục triển khai xây dựng hệ thống xử lý nước ngầm nhiễm phèn và cấp nước tự động quy mô hộ gia đình ở xã miền núi Phong Sơn (Phong Điền), ông Trần Tuấn cho biết.
Thanh Vân