Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:”Table Normal”; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:”Times New Roman”; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} Cái tên Hán Việt kiều hùng cũng đủ gây sự tò mò cho bất kỳ ai quan tâm đến cây cỏ, hoa lá. Chữ kiều mang nhiều nghĩa khác nhau, trong đó có bốn nghĩa có thể dùng cho trường hợp này là: (1) những lông dài ở đuôi chim, (2) mềm mại đáng yêu, (3) duỗi dài ra, (4) vút cao, chữ hùng có nghĩa là nhị (nhị đực). Hoa của loài cây này mang rất nhiều nhị màu hồng hay đỏ vươn dài, vút cao tua tủa, mảnh mai, mềm mại, gặp gió thoảng nhẹ sẽ lung linh rất huyền ảo. Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4
Thật ra, có hai loài tương cận: loài cao cây, có kiểu lá kép lông chim hai lần, mỗi cuống thứ cấp mang 7-10 cặp lá chét nhỏ như lá me, nhị hoa màu hồng, nhạt dần về phía gốc, được gọi là kiều hùng đầu đỏ, chu anh hoa, hồng nhung cầu, tên khoa học là Calliandra haematocephala, tên tiếng Anh là Pick Powder Puff, Rose Cascade; loài thấp cây, có kiểu lá kép lông chim hai lần, mỗi cuống thứ cấp mang 3-4 lá chét có chót khuyết lõm dạng như lá móng bò, lớn và dày hơn, màu sáng hơn, nhị hoa đỏ thắm, được gọi là kiều hùng chót lõm, ao hiệp hồng hợp hoan, hồng phấn phốc hoa, tên khoa học là Calliandra emarginata, tên tiếng Anh là Red Powder Puff, Blood Red Tassel Flower, Blood red Tassel Flower, Dwarf Powder Puff. Cả hai loài đều thuộc họ Trinh nữ – Mimosaceae (cũng có hệ thống phân loại xếp vào phân họ Trinh nữ – Mimosoideae, họ Đậu – Fabaceae).
Đây là hai loại cây cảnh có dáng dấp và hoa đẹp, được rất nhiều người ưa chuộng. Vốn xuất thân từ châu Mỹ (loài kiều hùng đầu đỏ có nguồn gốc ở Brasil, loài kiều hùng chót lõm có nguồn gốc ở Mexico), nhưng chúng được trồng khắp nơi trên thế giới, nhất là những vùng nhiệt đới do thích hợp với khí hậu nóng ẩm, nền đất màu mỡ, ẩm ướt nhưng thoát nước tốt và chỗ đủ ánh sáng. Cây dễ phát triển nhờ tái sinh bằng hạt. Hạt dễ nảy mầm và tỉ lệ nảy mầm cao. Do chiều cao cây không lớn, loài kiều hùng đầu đỏ thường chỉ cao 1-3 m, loài kiều hùng chót lõm thấp hơn (còn được gọi là kiều hùng lùn), hoa của chúng trổ trong tầm mắt người quan sát, nên chúng rất thích hợp cho việc trồng ở các vườn cảnh. Nhiều gia đình chọn chúng để tôn tạo cho một góc sân vườn hay hành lang hiên nhà. Một trong hai loài hoặc đôi khi cả hai, cũng thường được đưa trồng ở các sân vườn trường học, khuôn viên công sở, các điểm văn hóa, đình chùa,…Với những nhị hoa hồng sắc sặc sỡ, kiểu dáng lạ mắt, nỗi bật giữa vòm lá xanh tươi, bóng mượt, một vài cây kiều hùng tọa lạc một góc nào đó rất dễ gây sự chú ý, cuốn hút sự tò mò, lắm khi lại là yếu tố giữ chân khách. Vào những ngày nở hoa rộ, kiều hùng góp phần phá tan sự tĩnh mịch của không gian vườn tược. Nhờ thế, cảnh vật bớt phần buồn tẻ.
Ở Huế, kiều hùng đầu đỏ được trồng khá nhiều nơi, từ đồng bằng lên đến miền núi. Riêng loài kiều hùng chót lõm còn hạn chế phát triển, ít phổ biến hơn kiều hùng đầu đỏ. Nhìn chung, cả hai loài kiều hùng đều có hoa sặc sỡ, lạ mắt, cây có kích thước vừa phải, cành nhánh mảnh mai, mềm mại, lá đẹp, dễ nhân giống, dễ cơ cấu vào các không gian nhỏ. Cây ít bị sâu bệnh hại, không đòi hỏi phải chăm sóc nhiều, thích hợp với việc đưa trồng bất kỳ đâu đủ ánh sáng, đủ ẩm, đất không quá trơ cằn.
Đỗ Xuân Cẩm
(Nguồn: Báo Thừa Thiên Huế)
