Ngày nay, sự phát triển khoa học kỹ thuật đem lại cho con người nhiều tiện ích, thiết bị giải trí, nhiều loại hình văn hóa, nghệ thuật ra đời. Chúng ta đang được thụ hưởng từ sự phát triển đó. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển đó, chúng ta đang phải đối diện với nhiều thách thức, trong đó có vấn đề ô nhiễm tiếng ồn. Tình trạng các dàn karaoke gia đình, karaoke di động, nhạc đám cưới, đám ma, nhạc quảng cáo của các doanh nghiệp sử dụng loa công suất lớn đã làm ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta, thậm chí gây bức xúc.
Tiếng ồn được các nhà khoa học đánh giá là ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của con người. Các bệnh lý do tiếng ồn gây nên có nhiều dạng khác nhau như: căng thẳng tinh thần; rối loạn giấc ngủ; giảm thính lực và mất thính lực; ảnh hưởng nội tiết, tiêu hóa; làm suy giảm khả năng, chất lượng lao động, học tập. Đặc biệt tiếng ồn kéo dài gây rối loạn tâm thần, gây biến đổi hành vi của con người trong cộng đồng,…
Nhiều sự việc đáng tiết đã xảy ra xuất phát từ việc gây ra tiếng ồn quá mức trong khu dân cư đăc biệt là tình trạng hát karaoke vào những giờ nghỉ. Tình làng nghĩa xóm rạn nứt thậm chí nhiều cuộc ẩu đã xảy ra dẫn tới án mạng.
Theo quy định tại Mục 2.1 Thông tư 39/2010/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường quy định giới hạn tối đa cho phép về tiếng ồn tại khu vực thông thường (khu chung cư, các nhà ở riêng lẻ nằm cách biệt hoặc liền kề, khách sạn, nhà nghỉ, cơ quan hành chính) là: 70 dBA (từ 6h đến 21h) và 55 dBA (21h đến 6h); Khu vực đặc biệt (bệnh viện, trường học…) từ 6h đến 21h là 55 dBA, thời gian còn lại là 45 dBA.
Vi phạm về tiếng ồn có thể bị phạt rất nặng, lên đến tối đa là 160 triệu đồng nếu vượt quy chuẩn 40 dBA. Mức thấp nhất vượt qui chuẩn dưới 5 dBA cũng bị phạt từ 1 triệu đồng đến 5 triệu đồng. Cụ thể:
– Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn dưới 5 dBA.
– Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn từ 05 dBA đến dưới 10 dBA.
– Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn từ 10 dBA đến dưới 15 dBA.
– Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn từ 15 dBA đến dưới 20 dBA.
– Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn từ 20 dBA đến dưới 25 dBA.
– Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn từ 25 dBA đến dưới 30 dBA.
– Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn từ 30 dBA đến dưới 35 dBA.
– Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn từ 35 dBA đến dưới 40 dBA.
– Phạt tiền từ 140.000.000 đồng đến 160.000.000 đồng đối với hành vi gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn trên 40 dBA”.
Ngoài hình thức xử phạt chính là phạt tiền thì tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả sau: Đình chỉ hoạt động gây ô nhiễm tiếng ồn của cơ sở từ 03 tháng đến 12 tháng; buộc thực hiện biện pháp giảm thiểu tiếng ồn đạt quy chuẩn kỹ thuật; buộc chi trả kinh phí trưng cầu giám định, đo đạc và phân tích mẫu môi trường trong trường hợp có vi phạm về tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
Tuy nhiên, việc áp dụng các quy định xử phạt hành chính về lĩnh vực ô nhiễm tiếng ồn, gây mất an ninh trật tự đang gặp khó khăn. Mặc dù Quy định xử phạt đã được ban hành nhưng chỉ có thể xử lý các cơ sở sản xuất kinh doanh; còn nhà dân hát karaoke sử dụng loa thùng rất khó xử lý. Theo Nghị định 155/2016/NĐ-CP, muốn xử phạt phải có chứng cứ từ những thiết bị đo và do một đơn vị được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép để đo. Mặt khác sự phối hợp giữa các ngành chức năng với địa phương trong việc xử lý chưa được đồng bộ, kịp thời.
Để khắc phục tình trạng ô nhiễm tiếng ồn và đảm bảo việc thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật trong hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã có Chỉ thị 05 ngày 14/2/2019 yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành, các địa phương, các đoàn thể, các tổ chức chính trị – xã hội… tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật của người dân; tăng cường công tác kiểm tra, xử lý đối với các tổ chức, cá nhân tổ chức hoạt động văn hóa, kinh doanh dịch vụ văn hóa vi phạm, gây tiếng ồn, làm mất an ninh trật tự tại khu dân cư, ảnh hưởng đến việc học tập, sinh hoạt, nghỉ ngơi của nhân dân…
Vui chơi giải trí pháp luật không cấm nhưng phải phù hợp, không ảnh hưởng đến người khác. Việc gây ô nhiễm tiếng ồn chủ yếu do những người thiếu ý thức gây ra, vì vậy bên cạnh việc xử phạt cần đẩy mạnh biện pháp nhắc nhở. Cần phát huy vai trò của tổ dân phố, khu phố. Hộ nào, cá nhân nào gây ồn ào quá mức thì cán bộ khu phố, công an khu vực cần đến nhắc nhở trực tiếp. Một khi đã nhắc nhở rồi nhưng vẫn cố tình vi phạm thì phải xử phạt thật mạnh.
Đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của ô nhiễm tiếng ồn từ đó nâng cao trách nhiệm của mỗi người trong việc bảo vệ môi trường sống lành mạnh là trách nhiệm của các cấp chính quyền, các đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội và mỗi người dân.
Liên quan đến vấn đề trên đây, nhằm góp phần thực hiện thắng lợi Chỉ thị của UBND tỉnh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đang chuẩn bị tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò văn hóa trong xây dựng nông thôn mới” tại Khách sạn Century vào ngày 25/7/2019.
Hồ Đức Hưng
