Vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế có tài nguyên phong phú và đa dạng, nhưng đây cũng là nơi tập trung đông dân cư, có tốc độ đô thị hoá nhanh làm gia tăng dân số cơ học… làm gia tăng áp lực đối với tài nguyên và môi trường. Tuy nhiên, cộng đồng dân cư ít quan tâm và hầu như họ chưa biết những thông tin cơ bản tối thiểu về phương thức quản lý tài nguyên hoặc những khuyến cáo khác về môi trường sinh thái ven biển… Do vậy, giải pháp đưa ra là hiệu quả nhất nhằm trang bị cho cộng đồng dân cư địa phương những kiến thức về các giá trị và thách thức đối với vùng ven biển cũng như các biện pháp sử dụng, quản lý bền vững chúng.Nhóm nghiên cứu của PGS.TS. Nguyễn Hoàng Sơn và cộng sự Trường Đại học sư phạm Huế đã nghiên cứu, đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức môi trường và quản lý tài nguyên thiên nhiên cho cộng đồng dân cư ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế. Đây là giải pháp được trao giải Nhì tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ VIII vừa qua.
PGS.TS. Nguyễn Hoàng Sơn cho biết: Vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế trải dài trên 30 xã thuộc các huyện Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà, Phú Vang và Phú Lộc. Đây là vùng có tài nguyên phong phú và đa dạng, cho phép phát triển nhiều lĩnh vực kinh tế quan trọng như giao thông – cảng, du lịch – dịch vụ, công nghiệp, khai khoáng, nông lâm nghiệp, ngư nghiệp… Vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế cũng là nơi tập trung đông dân cư, tốc độ đô thị hoá nhanh làm gia tăng dân số cơ học, phát triển mạnh cơ sở hạ tầng và làm gia tăng áp lực đối với tài nguyên và môi trường. Tuy nhiên, tại nhiều địa phương ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế, các cộng đồng dân cư ít quan tâm và hầu như họ không có những thông tin cần thiết tối thiểu về phương thức quản lý tài nguyên hoặc những khuyến cáo khác về môi trường sinh thái ven biển… Vì vậy, nâng cao nhận thức môi trường và quản lý tài nguyên vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế là một nhu cầu cần thiết. Nhằm trang bị cho cộng đồng dân cư những kiến thức về các giá trị và thách thức đối với vùng ven biển cũng như các biện pháp sử dụng, quản lý bền vững chúng. Đảm bảo sự tham gia đầy đủ của các bên liên quan trong quá trình xây dựng, thực hiện các chương trình, kế hoạch hành động về quản lý và phát triển vùng ven biển theo hướng bền vững.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn của việc đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức môi trường và quản lý nguồn tài nguyên thiên nhiên cho cộng đồng dân cư vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế; điều tra, khảo sát hiện trạng môi trường và tài nguyên thiên nhiên vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế; đánh giá thực trạng nhận thức môi trường và quản lý tài nguyên thiên nhiên của cộng đồng dân cư vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế. Từ đó, nhóm nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức môi trường và quản lý nguồn tài nguyên thiên nhiên cho cộng đồng dân cư vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế và bước đầu áp dụng được phát huy hiệu quả.
Qua đó, giúp cộng đồng dân cư vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế cách thức quản lý nguồn tài nguyên sẵn có của mình. Giúp họ đưa ra phương thức khai thác tài nguyên để bảo đảm sinh kế bền vững, tránh phụ thuộc nguồn tài nguyên săn có và tránh những rủi ro do thiên tai và nhân tai gây ra. Đồng thời, những giải pháp đưa ra sẽ giúp các nhà quản lý có những biện pháp thích hợp nhằm khai thác tốt nguồn tài nguyên thiên nhiên, đảm bảo phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
Góp phần giúp cộng đồng dân cư các xã ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế có các phương thức khai thác hiệu quả và ổn định nguồn tài nguyên thiên nhiên vùng ven biển nhằm giải quyết việc làm, xoá đói giảm nghèo, ổn định và nâng cao đời sống của dân cư khu vực ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế. Kết quả của giải pháp sáng tạo này đã được 21 xã áp dụng có hiệu quả để nâng cao nhận thức môi trường và quản lý nguồn tài nguyên thiên nhiên cho cộng đồng cư dân.
Giải pháp này cần được tiếp tục duy trì, nhân rộng phát triển để cùng xã hội chung tay bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên thiên nhiên vùng ven biển cho chúng ta hôm nay và con cháu mai sau.
Hồ Thành
