Chân dung nhà sáng chế không chuyên tiêu biểu Trần Quang Phụ: Sáng chế không ngừng vì lợi ích người nông dân

 

Với những thành tích về sáng chế và cải tiến các loại máy móc hữu ích phục vụ đắc lực cho sản xuất nông nghiệp, ông Trần Quang Phụ ở Thôn An Xuân, Quảng An, Quảng Điền vừa được công nhân là nhà sáng chế không chuyên tiêu biểu tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ I, năm 2017 và được tôn vinh tại buổi gặp mặt 18 nhà sáng chế không chuyên tiêu biểu vừa qua.

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình làm nghề nông của vùng trũng Quảng Điền, chứng kiến bao nhọc nhằn, vất vã của người nông dân đã thôi thúc nhà sáng chế Trần Quang Phụ đến với nghề cơ khí và khát khao được đóng góp để cải thiện sức lao động và nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp cho người dân. Trãi qua hơn 50 năm cần cụ lao động, với bản tính thông minh và đam mê sáng tạo, nhà sáng chế Trần Quang Phụ đã sáng chế, cải tiến hàng loạt các loại xe đào, xe cẩu, xe múc, xà lang các loại phục vụ sản xuất của người dân địa phương; chế tạo và sản xuất phà thủy lực; chế tạo và sản xuất các loại bơm, máy tuốt lúa,..có tính năng vượt trội cung cấp cho người dân trong tỉnh, trong nước và cả nước ngoài.

Đến với nghề là duyên của cuộc đời ông, xuất thân từ một gia đình nghèo, cha sớm, không có điều kiện học hành, ông đã quyết định khăn gói lên thành phố Huế theo học nghệ cơ khí và quay trở lại lập nghiệp chính trên mãnh đất quê hương. Ông tâm sự: lớn lên cùng với ruộng đồng, cha mẹ nghèo không có điều kiện cho con học cái chữ thì cho học nghề. Có nghề rồi tui vẫn quay lại chế máy móc để phục vụ trên ruộng đồng. Cái duyên của tui với nghề nông là ở chỗ đó”. Câu chuyên dài lắm à, năm 1967, lên Huế học nghề cơ khí, phải bộ gần 20km từ nhà đến nơi học. Sau 2 tháng thì tui được chủ nhận nuôi cơm, tìm được nhà bà con xin ở lại Huế”. Thời đó, nghề cơ khí như một thứ nghề “lạ” ở vùng đất Quảng An. Người nông dân chưa biết gì về máy móc, khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất. do đó tôi càng quyết tâm học nghề để về phục vụ bàn con. Sau đó, tui quyết định trở về Quảng An lập nghiệp, chế tạo, cải tiến máy móc, truyền nghề và đưa cơ giới vào phục vụ sản xuất nông nghiệp cho tới nay.

Những mốc dấu ấn cuộc đời đáng nhớ về hoạt động sáng chế, năm 1972, thành công trong việc chế tạo thành công máy bơm nước với tính năng ưu việt hơn loại máy nhập từ Nhật Bản càng thôi thúc ông Trần Quang Phụ sáng tạo, sáng chế hơn các loại máy móc phục vụ nông nghiệp. Ông kể: những năm đó, ruộng đồng Quảng An bát ngát nhưng chỉ có một vài máy bơm của những gia đình khá giả. Có ít đồng vốn trong tay, ông bỏ tiền mua phế liệu về từ những hộ dân buôn bán trong xã. Hơn một tháng mày mò bên đống sắt vụn với hỗn tạp những âm thanh từ cưa, hàn lắp ghép, hình hài chiếc máy bơm đã thành, mang ra ruộng bơm thử thì… nước không lên được; Không nản chí, rã chiếc bơm ra lại, ông bắt đầu chú ý đến nguyên lý hoạt động, cánh quạt, tốc độ quay của chong chóng máy bơm, ông đã phát hiện: Về động cơ thì không thay đổi nhưng vấn đề ở chỗ bộ phận bơm nước, muốn tiết kiệm nhiên liệu của động cơ trong một đơn vị thời gian thì phải cải tiến bộ phận bơm, trong đó chong chóng đẩy nước là bộ phận quyết định. Sau khi nắm kỹ nguyên lý đó, chiếc máy bơm thứ 2 ra đời trong sự thành công ngoài mong đợi. Những năm đầu của thập niên 80, 90, máy móc bắt đầu được đưa vào áp dụng trong sản xuất nông nghiệp nhằm thay thế sức người. Ông tiếp tục sứ mệnh của mình bằng việc trở thành người thợ sửa chữa máy chuyên nghiệp, người thầy dạy nghề cơ khí cho hàng trăm học trò là con em địa phương. Không chỉ dừng lại bằng việc mở xưởng cơ khí, dạy nghề, từ đống phế liệu ông không ngừng cho ra đời những sản phẩm từ máy hút bùn, máy xay xát, may gặt lúa đến máy xúc đất. Sản phẩm của ông với độ bền cao, tính năng vượt trội và hơn cả là giá thành rẻ hơn các loại máy khác nên được nông dân khắp nơi trong tỉnh tin dùng. Đặc biệt, từ chiếc máy bơm đầu tiên, thương hiệu Trần Quang Phụ đã vươn xa không chỉ trong tỉnh mà còn vào Nam ra Bắc vào Nam. Từ khắp các cửa hàng nông cụ miền Trung đều có chiếc máy bơm cải tiến của ông. Năm 2003, ông được vinh dự ra Hà Nội đại diện tham gia gương điển hình nông dân có những sáng kiến hay, chế tạo các thiết bị trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Dịp này, ông cũng có cơ hội học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm về chế tạo máy, những sáng kiến mới đưa vào áp dụng trong ngành nông nghiệp của những gương điển hình trong cả nước. Bằng việc thành lập doanh nghiệp Quang Phụ thương hiệu của ông đã lan xa đến khắp mọi miền. Tên tuổi ông đã gắn với dấu ấn những công trình quan trọng trên dải đất miền Trung như nạo hút thủy lợi, làm dầm móng bê tông cầu Bến Hải (Quảng Trị), cầu sông Gianh (Quảng Bình) đến các tỉnh Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Nghệ An nạo vét sông Ngự Hà, sông Đông. Những sáng chế gần đây nhất của ông là cho ra đời chiếc máy xúc đất từ động cơ gắn với xà lan rất hữu ích mà việc xây dựng ao hồ nuôi tôm, làm kênh đê đập thủy lợi của bà con nông dân đỡ vất vả, hiệu quả hơn nhiều so với trước.

Chân dung nhà sáng chế Trần Quang Phụ

Luôn khát khao mang lại những giá trị cho xã hội, những thành tích sáng chế của nhà sáng chế Trần Quang Phụ không những đem lại những lợi ích cho bản thân, gia đình mà còn đóng góp tích cực cho sản xuất, đời sống và phát triển kinh tế – xã hộiHàng trăm loại máy móc, thiết bị phục vụ nông nghiệp được ông sáng chế và cải tiến đã giúp cho địa phương và các khu vực trong cả nước cơ giới hóa nông nghiệp và phát triển nông thôn. Trong quá trình sáng chế của mình, doanh nghiệp tư nhân Quang Phụ đã đào tạo nghề cho hơn 25 người có tay nghề giỏi và trưởng thành nghề phục vụ cho nhiều địa phương trên cả nước, thường xuyên tạo việc làm và thu nhập ổn định cho trên 15 lao động địa phương. Ngoài ra, Ông Trần Quang Phụ đã chia sẻ kinh nghiệm cho nhiều xưởng cơ khí cải tiến các loại máy nông nghiệp phục vụ sản xuất hiệu quả. Đến nay, Ông đã cung cấp cho thị trường và người nông dân trên 16 loại xe, máy các loại để phục vụ sản xuất nông nghiệp với giá thành rẻ, bền và có nhiều tính năng vượt trội,…

Chính những giá trị đã đem lại cho xã hội, nhà sáng chế tiêu biểu Trần Quang Phụ đã được trao tặng nhiều danh hiệu và phần thưởng tinh thần, đó là: Giám đốc Doanh nghiệp Tư nhân Quang Phụ đạt danh hiệu tóp 100 Doanh nhân xuất sắc 3 miền năm 2014; Bằng khen của BCH Hội Nông dân Việt Nam về thành tích xuất sắc Nông dân sản xuất giỏi giai đoạn 1998 – 2002; Sản phẩm Máy bơm Quang Phụ là sản phẩm Công nghiệp nông thôn tiêu biểu của huyện Quảng Điền năm 2011; và nhiều danh hiệu và khen thưởng khác.

Hồ Thành

Facebook
Twitter
LinkedIn
Email