Với mong muốn bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng, nhóm tác giả Dương Thị Hà Mi, Nguyễn Phan Tuấn Anh và Nguyễn Phan Bảo Lộc Trường THCS Huỳnh Thúc Kháng, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế đã nghiên cứu thành công “GIẤY CHỈ THỊ PHÁT HIỆN NHANH HÀN THE TRONG THỰC PHẨM”.
Mỗi gia đình có thể tự kiểm tra thực phẩm có sử dụng hàn the hay trong thực phẩm tại nhà
Hàn the là muối của axit boric được dùng bảo quản thực phẩm từ nửa đầu thế kỷ XX trở về trước. Ngày nay, khoa học đã chứng minh hàn the là chất độc đối với con người. Hàn the có thể gây ngộ độc mãn tính, ảnh hưởng đến gan, thận khiến người biếng ăn, suy nhược cơ thể. Nếu sử dụng hàn the dù lượng nhỏ nhưng trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và là một trong những tác nhân gây ung thư.
Em Dương Thị Hà Mi chia sẻ, để làm ra giấy chỉ thị màu cần trải qua các công đoạn như: Giấy thấm cắt bản dài khổ 1-1.5cm, rửa sạch trong dung dịch cồn 96 độ, sau đó rửa lại bằng nước cất, phơi hoặc sấy khô. Ngâm giấy thấm vào dịch chiết nghệ vàng hoặc dịch chiết bắp cải tím trong 1 giờ và phơi khô, lặp lại 3 lần, bảo quản trong hộp kín. Để tạo ra giấy chỉ thị màu chúng em phải làm thí nghiệm với dung dịch hàn the và đối chứng là nước cất. Rót dung dịch hàn the 1%, 2%, 3% vào ba đĩa sứ khác nhau và một đĩa sứ chứa nước cất. Dùng giấy chỉ thị để xác định sự có mặt của hàn the trong dung dịch nếu giấy nghệ vàng chuyển màu cam đến đỏ nâu, giấy bắp cải tím chuyển màu xám đến xanh thì dung dịch có chứa hàn the. Giấy nghệ vàng và giấy bắp cải tím không đổi màu trong cốc sứ chứa nước cất, nếu để quá 1 phút giấy bắp cải tím có sự phai màu.
Em Nguyễn Phan Bảo Lộc giải thích thêm, dung dịch nghệ curcumin và giấy chỉ thị nghệ vàng có màu vàng, trong môi trường kiềm (pH >7) sẽ chuyển từ màu vàng sang cam đến đỏ nâu. Hàn the có tính kiềm nên khi tác dụng với giấy chỉ thị nghệ vàng thì làm giấy nghệ chuyển từ màu vàng sang cam đến đỏ nâu. Dung dịch bắp cải tím và giấy chỉ thị bắp cải tím có màu tím, trong môi trường kiềm (pH >7) sẽ chuyển từ màu tím sang xám đến xanh. Hàn the có tính kiềm nên khi tác dụng với giấy chỉ thị bắp cải tím thì làm giấy chuyển từ màu tím sang xám đến xanh.
Tạo được giấy chỉ thị nghệ vàng và giấy chỉ thị bắp cải tím giúp nhận biết được sự có mặt của hàn the trong điều kiện thí nghiệm cũng như trên sản phẩm bán ngoài thị trường. Giấy chỉ thị an toàn, chuyển màu rõ và nhanh, giá thành rẻ, nguyên liệu dễ kiếm, quy trình dễ thực hiện, dễ sử dụng, hy vọng sẽ được áp dụng vào thực tiễn tại các hộ gia đình trong việc sử dụng giấy chỉ thị phát hiện hàn the trong thực phẩm nhằm góp phần bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe cho mỗi người.
Đinh Chung
