Xây dựng nông thôn mới cần sự phối hợp của các tổ chức trong hệ thống chính trị, trong đó, mỗi tổ chức có chức năng, nhiệm vụ của mình. Với tư cách là tổ chức đại diện cho các tầng lớp nhân dân xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy quyền làm chủ, thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc huyện Quảng Điền giữ vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Trong thời gian qua, Mặt trận đã thể hiện được vai trò của mình góp phần cùng các tổ chức trong hệ thống chính trị tiến tới hoàn thành chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới.
Vai trò của Mặt trận Tổ quốc với xây dựng nông thôn mới
Thực hiện Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020; Nghị quyết số 04-NQ/HU ngày 13/7/2011 của Huyện ủy về xây dựng huyện nông thôn mới Quảng Điền giai đoạn 2010-2015 và định hướng đến năm 2020. Được sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh; sự phối hợp, giúp đỡ của các cơ quan, ban ngành cấp tỉnh; sự quan tâm chỉ đạo sâu sát và kịp thời của Ban Thường vụ Huyện ủy; sự nỗ lực của các ngành, các địa phương và sự hưởng ứng, tham gia tích cực của nhân dân nên việc triển khai thực hiện Chương tình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Quảng Điền trong thời gian qua đã đạt được những kết quả tích cực.
Một số kết quả đạt được cụ thể là: xã Quảng Phú được UBND tỉnh công nhận là xã đạt chuẩn nông thôn mới, 9 xã còn lại đạt 13/19 tiêu chí trở lên, trong đó: đạt 17/19 tiêu chí có 2 xã Quảng Phước, Quảng Công, đạt 16/19 tiêu chí có xã Quảng Lợi, đạt 15/19 tiêu chí có 2 xã Quảng Thành, Quảng An, đạt 14/19 tiêu chí 2 xã Quảng Thái, Quảng Thọ, đạt 13/19 tiêu chí có 2 xã Quảng Vinh, Quảng Ngạn.
Mặt trận Tổ quốc góp phần làm tốt công tác tuyên truyền, vận động làm cho nhận thức của phần lớn cán bộ, đảng viên và người dân về xây dựng nông thôn mới đã chuyển biến rõ rệt. Xây dựng nông thôn mới đã trở thành phong trào rộng khắp trong toàn huyện, trách nhiệm làm chủ của người dân từng bước được nâng lên thể hiện qua các việc làm như: hiến đất, cây cối, đóng góp công sức, tiền của để xây dựng, chỉnh trang đường làng ngõ xóm, nhà văn hoá thôn, xây dựng nhà ở khang trang, sạch đẹp… làm cho bộ mặt nông thôn được đổi mới, văn minh hơn, cơ sở hạ tầng thiết yếu được nâng cấp, hệ thống chính trị cơ sở tiếp tục được củng cố, thu nhập và điều kiện sống của nhân dân được cải thiện, nâng cao.
Bên cạnh những kết quả đạt được, còn những tồn tại, hạn chế:
– Về công tác phối hợp, tuyên truyền, vận động nhân dân: Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập chưa được quan tâm đúng mức, kết quả chưa cao. Một số mô hình chưa thực sự có hiệu quả, việc nhân rộng mô hình còn hạn chế. Việc thực hiện lồng ghép các chương trình, dự án trong xây dựng nông thôn mới còn hạn chế, gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Năng lực, trình độ của bộ phận cán bộ từ cấp huyện, cấp xã, cán bộ thôn còn hạn chế nên lúng túng trong triển khai thực hiện công tác tuyên truyền, vận động.
Mặt khác, kinh phí để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên tổ chức các hoạt động tuyên truyền còn khó khăn; tài liệu cho công tác tuyên truyền còn hạn chế.
– Về việc triển khai xây dựng kế hoạch: Việc triển khai thực hiện các nội dung trọng tâm về xây dựng nông thôn mới của Mặt trận Tổ quốc ở nhiều địa phương còn hạn chế; một số mục tiêu, kế hoạch xây dựng nông thôn mới đề ra nhưng chưa đảm bảo về nguồn lực, chưa có nhiều giải pháp hay, sáng tạo trong tổ chức thực hiện.
Công tác tham mưu, phối hợp hướng dẫn, chỉ đạo của Mặt trận Tổ quốc một số xã trong việc thực hiện các nội dung, tiêu chí thuộc lĩnh vực được phân công, phụ trách chưa quyết liệt, chưa được quan tâm đúng mức, việc thực hiện chế độ báo cáo chưa nghiêm túc.
– Về việc lồng ghép thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” với phong trào xây dựng nông thôn mới. Do năng lực, trình độ của một bộ phận cán bộ từ cấp huyện, cấp xã, cán bộ xã còn hạn chế nên lúng túng trong triển khai thực hiện công tác tuyên truyền, vận động. Một bộ phận cán bộ, đảng viên, đặc biệt là cán bộ làm công tác Mặt trận chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân hưởng ứng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư” trong giai đoạn mới gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới nên kết quả thực hiện đạt còn thấp so với yêu cầu.
Công tác tuyên truyền nhân dân thực hiện 5 nội dung của cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương còn lúng túng.
– Về hoạt động giám sát: Trong quá trình tổ chức xây dựng nội dung, chương trình hành động, trong thực hiện có lúc còn lúng túng, chưa biết lựa chọn nội dung giám sát theo chức năng, nhiệm vụ của mình, đặc biệt chưa khai thác tốt tính nhân dân trong giám sát, nên kết quả về số lượng, chất lượng, nội dung giám sát còn hạn chế dân chủ ở cơ sở.
Một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của Mặt trận trong xây dựng nông thôn mới:
Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chương trình Mặt trận Tổ quốc tham gia xây dựng nông thôn mới trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc cấp xã, huyện và trong các tầng lớp nhân dân. Trong bất kỳ giai đoạn nào của cách mạng, nhất là việc thực hiện đường lối, chủ trương và đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, thì công tác thông tin tuyên truyền, vận động bao giờ cũng được xem là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, mà các cấp, các ngành đều phải quan tâm thực hiện. Có thể khẳng định, thông qua công tác thông tin tuyên truyền, vận động tốt sẽ làm chuyển biến rõ rệt về nhận thức và hành động của nhân dân trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Công tác tuyên truyền về chương trình Mặt trận Tổ quốc tham gia xây dựng nông thôn mới trong hệ thống Mặt trận cấp xã, huyện cần được đẩy mạnh thực hiện sâu rộng, luôn xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị. Mặt trận Tổ quốc cũng không nằm ngoài hệ thống đó. Công tác tuyên truyền phải thực hiện thường xuyên. Hình thức tuyên truyền cần phong phú, đa dạng. Thông qua hoạt động tuyên truyền kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân nhằm tạo sự đồng thuận trong nhân dân về nhận thức để thực hiện tốt mục tiêu xây dựng nông thôn mới.
Hai là, nâng cao nhận thức của cán bộ Mặt trận về vai trò của tổ chức mình trong xây dựng nông thôn mới. Mỗi cán bộ cần nhận biết rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng nông thôn mới trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Để góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ Mặt trận về vai trò của tổ chức mình trong xây dựng nông thôn mới cần làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện đạo đức, lối sống để nâng cao nhận thức và bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ Mặt trận. Giáo dục cán bộ Mặt trận các cấp thể hiện vai trò tiên phong, gương mẫu trong thực hiện chủ trương xây dựng nông thôn mới, phát hiện, bồi dưỡng những cán bộ Mặt trận cấp cơ sở có kinh nghiệm phát triển kinh tế, nhiệt tình, có trách nhiệm với quê hương để nhân điển hình, nêu gương cho quần chúng noi theo. Tổ chức các đợt tập huấn cho cán bộ mặt trận. Nội dung tập huấn nên chú trọng về Tổng quan về Chương trình xây dựng Nông thôn mới; các chủ trương, chính sách của Đảng về xây dựng Nông thôn mới; kỹ năng chuyển tải bộ tiêu chí; kết quả đạt được qua hơn 5 năm triển khai thực hiện Chương trình quốc gia về xây dựng Nông thôn mới; cách lồng ghép nguồn lực của các tổ chức chính trị – xã hội trong thực hiện Chương trình…
Ba là, cần phối hợp thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” với xây dựng nông thôn mới. Để thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Mặt trận cần chủ động phối hợp với ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới các cấp và các tổ chức thành viên dẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới. Mặt trận Tổ quốc cấp huyện, xã cần xây dựng kế hoạch đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao chất lượng công tác chính trị, tư tưởng, tích cực vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với xây dựng nông thôn mới theo hướng thực chất, cụ thể như xây dựng các danh hiệu nông thôn, nhân rộng mô hình sản xuất kinh doanh giỏi, chăm lo gia đình chính sách. Cần được xác định đây là một trong những giải pháp quan trọng, lâu dài nhằm phát huy sức mạnh của các tầng lớp nhân dân trong tham gia xây dựng nông thôn mới.
Bởi đây chính là sự kết hợp hài hòa giữa xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế với xã hội, phát triển sản xuất với việc chăm lo đời sống văn hóa tinh thần, thực hiện tốt các chính sách xã hội, y tế, giáo dục, văn hóa, thể dục – thể thao; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, khai thác và phát huy những truyền thống văn hóa, phong tục tốt đẹp của nhân dân trên địa bàn.
Bốn là, chú trọng hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc trong xây dựng nông thôn mới. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Mặt trận Tổ quốc trong việc thực hiện quy hoạch xây dựng, vấn đề thu chi tài chính, đền bù giải phóng mặt bằng, sự đóng góp của nhân dân, bảo đảm công khai minh bạch. Coi trọng việc giám sát của Ban thanh tra nhân dân, phát hiện những sai sót để chấn chỉnh kịp thời. Kiện toàn lại Ban giám sát đầu tư của cộng đồng theo hướng chú trọng năng lực của các thành viên.
Năm là, định kỳ sơ kết, tổng kết, kịp thời điều chỉnh các vấn đề liên quan nhằm phát huy cao nhất vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong xây dựng nông thôn mới. Vào dịp sơ kết 6 tháng, tổng kết năm, cùng với sơ kết, tổng kết công tác Mặt trận nói chung, cần sơ kết, tổng kết việc Mặt trận tham gia xây dựng nông thôn mới, rút kinh nghiệm các xã làm điểm, làm rõ vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong việc phối hợp với chính quyền, đoàn thể chỉ đạo thực hiện những vấn đề trọng tâm, như xây dựng cơ sở hạ tầng, vấn đề huy động và sử dụng vốn xây dựng… Mỗi vấn đề đều đánh giá làm rõ kết quả, rút kinh nghiệm và đề ra kế hoạch thực hiện các bước tiếp theo.
Tóm lại, chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới đã và đang được triển khai mạnh mẽ tại huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Phát huy vai trò của mình, Mặt trận Tổ quốc huyện Quảng Điền đã góp phần tích cực vào quá trình xây dựng nông thôn mới thu được nhiều kết quả quan trọng. Bộ mặt nông thôn mới của huyện đã có nhiều khởi sắc, nhiều thay đổi rõ nét về diện mạo, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nhìn chung còn chưa đạt so với yêu cầu, ngoài những vướng mắc trong chỉ đạo điều hành, sự lúng túng trong cách làm, nội lực trong mỗi người dân chưa được phát huy một cách cao độ… Mặt trận Tổ quốc huyện Quảng Điền cần phát huy hơn nữa vai trò của mình trong xây dựng nông thôn mới nhằm đóng góp vai trò quan trọng trong việc huy động nhân dân chung sức, chung lòng xây dựng nông thôn mới để hoàn thành lộ trình kế hoạch đề ra, góp phần xây dựng quê hương Quảng Điền phát triển toàn diện và bền vững, sớm xây dựng huyện Quảng Điền thành huyện nông thôn mới của tỉnh Thừa Thiên Huế.
Đỗ Thị Hằng