Tác giả: Nguyễn Anh Tuấn
Ngày 24/6, Hội Khoa học Lịch sử TP Huế tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Nhân vật lịch sử trong cuộc bảo vệ chủ quyền đất nước tại cửa biển Thuận An và Kinh đô Huế (1883-1885)”.
Tham dự hội thảo có đồng chí Nguyễn Khoa Điềm – nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương, cùng đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành trong và ngoài tỉnh.
Theo TS Phan Tiến Dũng – Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử TP Huế, ngay từ khi nổ súng tấn công xâm lược Việt Nam ở giữa thế kỷ XIX, thực dân Pháp luôn gặp phải sự chống trả quyết liệt của toàn thể nhân dân cũng như lực lượng quân đội triều Nguyễn. Với mưu đồ xâm lược, thực dân Pháp từng bước đánh chiếm nhiều nơi trên lãnh thổ nước ta, và cuối cùng quyết định thực hiện cuộc tấn công quan trọng vào trung tâm “đầu não” của đất nước, Kinh đô Huế trước những thời khắc lịch sử quan trọng, đó là thời gian từ năm 1883-1885.
Giai đoạn lịch sử hào hùng, bi tráng chống thực dân Pháp của dân tộc Việt Nam mà những sự kiện cuối cùng diễn ra tại Huế đã trôi qua hơn 140 năm, kể từ ngày thất thủ Thuận An (1883) và dẫn đến cuộc quật khởi tại Kinh thành Huế (1885). Vẫn còn đó những di tích, nhân vật, sự kiện gợi cho hậu thế tưởng nhớ đến tinh thần yêu nước, chí khí chiến đấu của tiền nhân, hy sinh để bảo vệ chủ quyền đất nước.
Thể theo lời mời của Ban Tổ chức, có 21 tham luận gửi đến hội thảo, nhưng do yêu cầu của các chủ đề nên Ban Tổ chức chỉ chọn được 18 tham luận của 21 tác giả biên tập để in trong tập Kỷ yếu.
Các nội dung trình bày tại hội thảo tập trung làm rõ vai trò chiến lược của cửa biển Thuận An và hệ thống phòng thủ bảo vệ Kinh đô Huế trong bối cảnh thực dân Pháp tăng cường tấn công; phân tích nội bộ triều Nguyễn với sự phân hóa giữa phe chủ chiến và chủ hòa; vai trò của nhân dân các địa phương trong việc tổ chức tự vệ, hậu cần, và duy trì các nghi lễ tín ngưỡng như lễ cúng Âm Hồn để tưởng niệm sự kiện Kinh đô thất thủ.
Nhiều ý kiến cũng đề xuất sưu tầm, đối chiếu tư liệu lịch sử từ cả phía Việt Nam và các nước khác nhằm có cái nhìn khách quan hơn về giai đoạn 1883-1885; đồng thời kiến nghị xây dựng hồ sơ công nhận các di tích, địa điểm liên quan thành di sản văn hóa, chứng tích lịch sử có giá trị giáo dục và tưởng niệm sâu sắc…
Toàn cảnh Hội thảo
