“KHÁM PHÁ VẺ ĐẸP CỦA LỄ HỘI CỔ TRUYỀN Ở ĐỊA PHƯƠNG”

Nghiên cứu về văn hóa Lễ hội là một đề tài được nhiều học giả trong và ngoài nước quan tâm và có rất nhiều công trình nghiên cứu như: Lễ hội văn hóa và du lịch Việt Nam (Đoàn Huyền Trang) đã đem đến cho người đọc sự hiểu biết về Lễ hội cổ truyền Việt Nam gắn với văn hóa du lịch nhằm giữ gìn, quảng bá, bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc. Tuy nhiên, chưa có một công trình nghiên cứu riêng về văn hóa Lễ hội đặc biệt là văn hóa Lễ hội trong nhận thức của học sinh Trung học cơ sở. Vì thế, trên cơ sở kế thừa có chọn lọc những công trình nghiên cứu đi trước, nhóm tác giả thực hiện dự án: “Khám phá vẻ đẹp Lễ hội cổ truyền ở địa phương” nhằm góp phần giữ gìn và phát huy những nét đẹp văn hóa Lễ hội truyền thống trong đời sống học sinh, là tài liệu hữu ích phục vụ cho giảng dạy và học tập của quý thầy cô giáo và các bạn học sinh. Những sản phẩm của đề tài góp phần làm sáng rõ những nét đẹp truyền thống của các Lễ hội, nét văn hóa truyền thống ở địa phương. Những sản phẩm của đề tài sẽ góp phần nâng cao nhận thức về các Lễ hội truyền thống của địa phương huyện Quảng Điền và xã Quảng Ngạn nơi Trường THCS Phạm Quang Ái đóng trên địa bàn. Từ đó thay đổi hành vi ứng xử, thái độ của học sinh khi vào các Lễ hội này. Những sản phẩm của đề tài sẽ bổ sung, gợi mở, góp phần hoàn thiện chính sách bảo tồn và phát huy di sản văn hóa trong xã nói riêng, trên địa bàn huyện nói chung Những sản phẩm bước đầu hệ thống hoá về các Lễ hội cổ truyền, nét văn hóa truyền thống ở địa phương đưa ra các kiến nghị và giải pháp giúp cho các cơ quan chức năng, nhà trường, học sinh làm tốt công tác bảo tồn và phát huy các Lễ hội truyền thống của địa phương. Những sản phẩm trở thành tài liệu tham khảo cho học sinh và quý thầy cô giáo trong trường THCS Phạm Quang Ái và các trường học trong toàn huyện Quảng Điền để triển khai giảng dạy và học các môn/ hoạt động trong chương trình GDPT 2018 có liên quan; đồng thời nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của học sinh trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa trong Lễ hội cổ truyền của địa phương mình.

Với ý tưởng giúp cho các bạn học sinh và thầy cô có nguồn tài liệu phong phú để triển khai giảng dạy và học các môn/ hoạt động trong chương trình GDPT 2018 có liên quan; đồng thời nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của học sinh trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa trong Lễ hội cổ truyền của địa phương mình. Bản thân chúng em đã có những ý tưởng và triển khai thực hiện đề tài, bằng: - Thiết kế những cuốn sách nhỏ nhắn, xinh xinh, những tờ rơi dưới dạng nhỏ, gọn bao gồm phần nội dung giới thiệu chung từng lễ hội cụ thể và những hình ảnh đẹp có chọn lọc minh hoạ cho từng lễ hội. - Thiết kế nội dung của từng lễ hội qua file gồm file word (nội dung giới thiệu về lễ hội) và file ảnh (những hình ảnh tiêu biểu của từng lễ hội) đưa vào trong mã QR, bằng một món quà nhỏ vừa làm quà lưu niệm vừa có thể quét mã QR để đọc, tìm hiểu thông tin của từng lễ hội. - Những lễ hội thể hiện trong đề tài vừa theo hướng tăng thời lượng hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp vừa giúp học sinh lưu giữ, bảo tồn giá trị văn hóa. Trong khả năng, điều kiện có thể, qua tài liệu quý thầy cô giáo có thể lồng ghép, tổ chức nhiều hoạt động để học sinh tìm hiểu, nắm bắt thêm các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc. Qua đó, nhằm giáo dục học sinh dân tộc về truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. - Tất cả đều bằng nội dung qua in rất dễ sử dụng. Gái thành rẻ, có thể sử dụng mọi lúc mọi nơi, hiệu quả mang lại cao

Với đề tài này, nhóm tác giả mong muốn sẽ mang lại những kết quả sau: - Kết quả nghiên cứu góp phần làm sáng rõ những nét đẹp truyền thống của các lễ hội, nét văn hóa truyền thống ở địa phương. - Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao nhận thức về các lễ hội truyền thống của địa phương (xã Quảng Ngạn) nơi trường THCS Phạm Quang Ái đóng trên địa bàn. Từ đó thay đổi hành vi ứng xử, thái độ của học sinh khi vào các lễ hội này. - Kết quả nghiên cứu của dự án sẽ bổ sung, gợi mở, góp phần hoàn thiện chính sách bảo tồn và phát huy di sản văn hóa trong xã nói riêng, trên địa bàn huyện nói chung. - Đề tài bước đầu hệ thống hoá về các lễ hội cổ truyền, nét văn hóa truyền thống ở địa phương đưa ra các kiến nghị và giải pháp giúp cho các cơ quan chức năng, nhà trường, học sinh làm tốt công tác bảo tồn và phát huy các lễ hội truyền thống của địa phương. - Quý thầy cô có thể lựa chọn những lễ hội có trong tài liệu để phục vụ cho những bài dạy thích hợp qua đó lồng ghép các nội dung giáo dục di sản nói chung và văn hóa Lễ hội nói riêng. Việc lồng ghép có tác dụng rất lớn trong việc bồi dưỡng, khắc sâu kiến thức, giáo dục đạo đức, tư tưởng, tình cảm và rèn luyện các năng lực nhận thức, năng lực thực hành cho học sinh. - Trong buổi ngoại khóa, ngoài việc đưa học sinh đi thực tế, quý thầy cô có thể sử dụng tài liệu này tổ chức các cuộc thi đố vui, các cuộc giao lưu tìm hiểu về di sản, Lễ hội truyền thống (đọc và kể chuyện di sản; thi hùng biện các vấn đề liên quan đến Lễ hội cổ truyền,… ). Việc ngoại khóa sẽ giúp học sinh tìm tòi, sưu tầm, khám phá làm giàu vốn sống, vốn tri thức của mình. Bên cạnh đó, học sinh còn sử dụng thời gian rảnh rỗi một cách hợp lý vào quá trình học tập của mình. Tham quan ngoại khoá, trải nghiệm có một vị trí quan trọng trong dạy học ở trường phổ thông nó để lại một ấn tượng mạnh mẽ, nâng cao hứng thú học tập và rèn luyện kỹ năng quan sát, tư duy cho học sinh. - Học sinh trong khi tham quan là học sinh có thể sử dụng tài liệu này để tìm hiểu. Sau khi tham quan, tài liệu này sẽ giúp cho các bạn học sinh trao đổi hoặc viết bài thu hoạch về một số vấn đề nhằm nâng cao nhận thức của mình về lễ hội. - Đề tài trở thành tài liệu tham khảo cho học sinh trong trường THCS Phạm Quang Ái và các trường học trong toàn huyện Quảng Điền nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của học sinh trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa trong lễ hội cổ truyền của địa phương mình.