Tác giả: Vũ Thanh Hiền
Cây cỏ hôi thuộc họ Cúc, còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như cây ngũ sắc, cứt lợn là một trong những cây thuốc được nhiều người dân sử dụng, mọc ở nhiều vùng khác nhau trên đất nước ta. Biết được công dụng ức chế vi khuẩn của loại cây này, nhóm học sinh trường THCS Nguyễn Tri Phương đã nghiên cứu phát triển chế phẩm hỗ trợ trị Chấy và viêm xoang.
Cây cỏ hôi
Chế phẩm dạng xịt hỗ trợ trị chấy và viêm xoang được 02 học sinh Hồ Bảo Ngọc, Võ Hoàng Quang – Trường THCS Nguyễn Tri Phương nghiên cứu và mong muốn tận dụng được nguồn thực vật có sẵn trong tự nhiên để tạo ra sản phẩm an toàn cho sức khỏe con người, thân thiện với môi trường, đồng thời giúp nâng cao giá trị cây cỏ hôi trên thị trường cũng như tăng thu nhập cho bà con nông dân.
Nhóm nghiên cứu cho biết, trong Đông y, cây cỏ hôi được dùng nhiều trong các trường hợp điều trị viêm xoang mũi dị ứng, dầu gội đầu, mụn nhọt, eczema, hoặc nấu nước tắm chữa ghẻ, chốc đầu của trẻ em…
Thành phần chính của tinh dầu cây cỏ hôi gồm Caryophllen, Demetoxygeratocromen và Ageratochromen. Những nghiên cứu gần đây cho thấy cây cỏ hôi có khả năng ức chế một số vi khuẩn như trực khuẩn mủ xanh, trực trùng coli và tụ cầu vàng; có tác dụng chống viêm, chống phù nề, chống dị ứng, làm loãng dịch đờm, cải thiện tình trạng thở khò khè, nghẹt mũi, khó chịu…
02 bạn học sinh nghiên cứu điều chế chế phẩm từ cây cỏ hôi
Nhóm tiến hành thu hái cây cỏ hôi, sàng lọc những cây đạt yêu cầu. Sau đó, làm sạch, để ráo nước, phơi khô tự nhiên hoặc sấy khô ở nhiệt độ 500C và tiến hành thu tinh dầu và tạo cao chiết cây cỏ hôi. Tinh dầu và cao chiết được phân tích thành phần hóa học và hoạt tính chống oxy hóa. Kết quả thu được cho thấy cao chiết trong cây cỏ hôi có hoạt tính bắt gốc tự do DPPH rất tốt. Đây là kết quả đáng vui mừng trong tiến trình nghiên cứu và cũng là bước ngoặc quan trọng góp phần giúp làm sáng tỏ công dụng của cây cỏ hôi trong quá trình nghiên cứu tổng hợp, hướng đến việc điều chế các sản phẩm trị chấy, trị gầu dưới dạng dầu gội đầu, xịt xoang mũi.
Nhóm tiếp tục tiến hành điều chế sản phẩm xịt xoang mũi và sản phẩm trị Chấy, trị Gầu, giúp tóc chắc khỏe dưới dạng dầu gội. Sản phẩm xịt xoang mũi được pha chế từ tinh dầu cây cỏ hôi, cao toàn phần và dung dịch NaCl. Với sản phẩm dầu gội trị chấy, trị gầu, nhóm sử dụng cây cỏ hôi kết hợp quả bồ kết giúp tóc chắc khỏe hơn. Các sản phẩm được gửi vào Quatest 2 Đà Nẵng để kiểm định các chỉ tiêu theo đúng yêu cầu đạt chuẩn của Bộ y tế đề ra.
Sau quá trình nghiên cứu và thử nghiệm, nhóm đề tài đã tạo được sản phẩm dầu gội đầu KenKa (trị Chấy, trị gầu, giúp da đầu khỏe nên giảm rụng tóc) và xịt xoang mũi giúp trị viêm xoang hiệu quả cao. Sản phẩm mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội do nguồn nguyên liệu dồi dào mà không phải mất chi phí để mua, quy trình sản xuất đơn giản nên giá thành sản phẩm rất cạnh tranh, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng. Có thể phát triển thành quy mô lớn hơn tạo việc làm, nhằm nâng cao thu nhập giúp cải thiện đời sống cho bản thân, người dân và xã hội.
Sản phẩm dầu gội đầu KenKa và xịt xoang mũi KenKa
Hiện các sản phẩm Kenka từ cỏ hôi đã được dùng trải nghiệm và nhận được đánh giá tích cực của người sử dụng. Đồng thời các logo, nhãn mác sản phẩm đang hoàn thiện dần. Sản phẩm đáp ứng xu hướng sử dụng các nguyên liệu từ thiên nhiên. Nhóm cũng định hướng tiếp đến là nghiên cứu thêm nhiều sản phẩm khác từ cây cỏ hôi như tạo kem xoa nấm, vảy nến …
Với kết quả nghiên cứu này, 2 học sinh đã tham gia Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ XIV, năm 2023 với đề tài “Nghiên cứu tổng hợp – Đánh giá chế phẩm dạng xịt từ cây Cỏ Hôi hỗ trợ trị chấy và viêm xoang” và được Ban Tổ chức trao giải Nhì. Đề tài cũng vinh dự được Ban tổ chức cấp tỉnh giới thiệu dự thi Cuộc thi toàn quốc năm 2023.
Nhóm tác giả được trao giải Nhì Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, Nhi đồng tỉnh lần thứ XIV, năm 2023