Tác giả: Thuỷ Tiên dịch
Từ ngày 30.11 đến 12.12.2023, Hội nghị lần thứ 28 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP28) được tổ chức tại Expo City Dubai, thành phố Dubai, Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE). Đây là một trong những hội nghị quốc tế lớn nhất và quan trọng nhất trong năm 2023. Vấn đề biến đổi khí hậu và trách nhiệm các bên liên quan đã được trình bày theo quan điểm của từng quốc gia. Tham dự COP28, Việt Nam kỳ vọng Hội nghị sẽ đạt được những bước tiến thực chất, đặc biệt trên 4 lĩnh vực quan tâm hàng đầu: Các nước tiếp tục có những hành động mạnh mẽ để giảm phát thải khí nhà kính, tiến hành chuyển đồi năng lượng một cách bền vững và công bằng; Các nước phát triển thực hiện cam kết của mình, đặc biệt trong việc cung cấp tài chính, hỗ trợ chuyển giao công nghệ cho các nước đang phát triển trong quá trình này; Quan tâm thích đáng tới hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu, đưa ra khung mục tiêu thích ứng toàn cầu rõ ràng và khả thi; Sớm đưa Quỹ Tổn thất và Thiệt hại đi vào vận hành để có nguồn tài chính mới, lớn hơn hỗ trợ cho các nước đang phát triển và những nước chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu.
Bài trình bày của Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock được đăng tải trên Bangkokpost được dịch để giới thiệu nhu cầu gắn kết toàn cầu trong năm tới khi đối phó với vấn đề chung của nhân loại: Biến đổi khí hậu.
Một người nông dân ở Niger đang phải đối mặt với tình trạng cánh đồng của ông đã khô cằn vì thời tiết nắng nóng. Một người cha ở Palau thì lo rằng không biết liệu ngôi nhà của ông có còn trụ vững đến lúc các con mình lớn lên hay không, hay liệu mực nước biển dâng cao có nuốt chửng ngôi làng của mình hay không. Các thị trưởng ở Tây Ban Nha, Đức hay Lithuania phải tìm cách bảo vệ thị trấn và thành phố của họ khỏi tình trạng thiếu nước và những trận lũ lụt ngày càng nguy hiểm hơn bao giờ hết.
Dù bạn nhìn vào bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, thì một cuộc khủng hoảng hiện rõ ở khắp mọi nơi: khủng hoảng biến đổi khí hậu. Đây là thách thức an ninh lớn nhất trong thời đại chúng ta. Nó ảnh hưởng đến tất cả chúng ta – dù với mức độ nghiêm trọng khác nhau nhưng nó vẫn tác động không ngừng nghỉ. Điều mang lại hy vọng hiện giờ là chúng ta có kiến thức, công nghệ cũng như các công cụ để cùng nhau ngăn chặn cuộc khủng hoảng khí hậu xảy ra. Điều chúng ta cần đó là ý chí chính trị.
Năm 2015, cộng đồng quốc tế đã thể hiện ý chí này và mở đường cho một thế giới mới và trung hoà về khí hậu bằng việc thông qua Thỏa thuận Paris. Gần 170 quốc gia đã đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng về khí hậu vào thời điểm đó. Đồng thời, việc mở rộng năng lượng tái tạo đã tăng tốc mạnh mẽ.
Tuy nhiên, tại Hội nghị về Biến đổi khí hậu (COP28) ở Dubai lần này, bắt đầu vào ngày hôm qua, chúng ta cũng nhận ra rằng: Chúng ta đang đối mặt với một cuộc chạy đua với thời gian, và cho đến thời điểm hiện tại, chúng ta đã quá chậm trễ.
COP28 là một cơ hội to lớn để chúng ta tăng tốc cũng như hình thành liên minh giữa các quốc gia đi đầu trong việc thực hiện các biện pháp về biến đổi khí hậu. Tại Hội nghị ở Dubai, lần đầu tiên sẽ tiến hành việc xem xét toàn cầu (global stocktake) theo thỏa thuận của Hiệp định Paris. Qua đó, chúng ta có cơ hội xem xét tiến độ đạt được các mục tiêu đặt ra trong Hiệp định Paris và xác định những nơi cần tăng cường nỗ lực.
Có ba điểm quan trọng mà Đức nêu ra:
Đầu tiên, chúng ta nên đẩy mạnh quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu vào năm 2030. Theo Ủy ban Quốc tế về Biến đổi Khí hậu, chúng ta phải hợp tác cùng nhau để giảm lượng khí thải toàn cầu ít nhất 43% trong thập kỷ này. Việc giảm lượng khí nhà kính sẽ giúp giảm thiểu hiện tượng hạn hán, lũ lụt và giảm thiểu tổn thất về sinh mạng. Tại EU, chúng tôi đã đặt ra mục tiêu trung hoà về khí hậu vào năm 2050 với Thỏa thuận Xanh, và ở Đức, chúng tôi đã cam kết theo luật định sẽ trung hòa khí hậu vào năm 2045.
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi năng lượng là nhiệm vụ toàn cầu. Đó là lý do tại sao chúng tôi đang nỗ lực để đảm bảo đạt được thỏa thuận chung tại COP28 về việc tăng gấp ba lần năng lượng tái tạo, tăng gấp đôi hiệu quả sử dụng năng lượng và dần dần loại bỏ nhiên liệu hóa thạch. Bằng việc đạt được các thoả thuận này, chúng ta đang thực hiện bước quan trọng trong việc chuyển từ hệ thống năng lượng phụ thuộc chủ yếu vào nhiên liệu hóa thạch sang một hệ thống sử dụng năng lượng tái tạo và sạch hơn.
Thứ hai, công cụ mạnh mẽ nhất mà chúng ta có để đối mặt với khủng hoảng khí hậu chính là sự đoàn kết. Đó là lý do tại sao chúng ta sát cánh với những quốc gia, cộng đồng đóng vai trò nhỏ nhất trong việc gây ra khủng hoảng khí hậu, nhưng hiện đang phải gánh chịu tác động nặng nề nhất.
Đức đã tăng mức đóng góp hàng năm cho tài chính khí hậu lên hơn 6 tỷ euro từ quỹ ngân sách của mình, sớm hơn ba năm so với kế hoạch trước đó. Khi làm như vậy, chúng tôi đang góp phần thực hiện cam kết của các nước công nghiệp về việc cung cấp 100 tỷ euro cho tài chính chống biến đổi khí hậu sẽ được thực hiện vào cuối năm nay.
Chúng ta đều biết rằng cuộc khủng hoảng khí hậu đã gây ra những ảnh hưởng không thể đảo ngược được nữa. Đó là lý do tại sao chúng tôi cũng đang thúc đẩy việc thích ứng với biến đổi khí hậu và cung cấp hỗ trợ đặc biệt cho các nước đang phát triển. Đóng góp của tất cả các nhà tài trợ cho các biện pháp thích ứng sẽ tăng gấp đôi lên 40 tỷ USD vào năm 2025. Đức dự định cũng sẽ góp phần để đạt được mục tiêu này.
Tại Hội nghị về Biến đổi Khí hậu vừa qua, chúng tôi đã đồng ý thành lập một quỹ tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu, và gần đây chúng tôi đã bổ sung ở Abu Dhabi. Nhiệm vụ của chúng tôi bây giờ là xác nhận thỏa thuận này tại COP28 và chuyển từ cam kết lời nói sang hành động thực tế đó là nộp quỹ. Để đạt được điều này, điều quan trọng là các quỹ trước hết phải đến được các quốc gia dễ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, và tất cả các quốc gia có khả năng làm như vậy đều đóng góp cho quỹ. Đương nhiên, điều này bao gồm các nước công nghiệp hóa. Tuy nhiên, trách nhiệm không chỉ thuộc về các quốc gia công nghiệp mà còn đối với những quốc gia đã có thu nhập cao hay đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế cao từ nhiên liệu hóa thạch trong những năm gần đây.
Đó là lý do tại sao mà điều thứ ba chúng tôi cần làm chính là đầu tư vào đối tác tại COP 28. Chúng tôi biết rằng điều kiện cần thiết để thực hiện thành công Chuyển đổi Năng lượng và hành động chống biến đổi khí hậu khác nhau tùy thuộc vào từng quốc gia. Và rằng sự thay đổi căn bản mà quá trình chuyển đổi xanh sẽ mang lại chỉ có thể thành công nếu nó được thực hiện một cách công bằng xã hội. Chúng tôi sẽ hỗ trợ các đối tác của mình để đạt được mục tiêu này.
Mọi đầu tư vào các công nghệ như tấm pin năng lượng mặt trời, hydro xanh (green hydrogen), hoặc các công nghệ cách nhiệt là cơ hội để tạo ra lợi ích tổng thể, không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà cho sự tăng trưởng kinh tế, tạo ra việc làm mới và cung cấp nguồn năng lượng an toàn.
Sau cùng, không nên để bất kỳ quốc gia nào phải đưa ra quyết định giữa giữa việc phát triển kinh tế và thực hiện các biện pháp chống biến đổi khí hậu. Mỗi xã hội đều có phương hướng phát triển riêng của mình. Nhưng điều quan trọng là tất cả chúng ta đều cùng hướng đến một mục tiêu: Đó là tương lai không phát thải khí nhà kính và khả năng chống chịu vững chắc với biến đổi khí hậu, tương lai mà con cái chúng ta có thể sống trong an ninh và thịnh vượng.
Trong những ngày tới ở Dubai, các quốc gia có cơ hội hợp tác để đặt ra hành động chung đối với biến đổi khí hậu.
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock
Nguồn: https://www.bangkokpost.com/opinion/opinion/2695988/global-leaders-unite-at-cop28
